Rozwiązanie umowy za porozumieniem stron: najważniejsze informacje i wzór dokumentu

Nowa, wymarzona praca na horyzoncie, a pracownika blokuje trzymiesięczny okres wypowiedzenia. To częsty dylemat dla osób, które dążą do zakończenia współpracy szybko, polubownie i z klasą.

Kodeks pracy przewiduje jednak skuteczne i elastyczne rozwiązanie w takich sytuacjach, często określane jako „as w rękawie” pracownika i pracodawcy: rozwiązanie umowy za porozumieniem stron.

Ta forma zakończenia stosunku pracy, oparta na obopólnej zgodzie, daje dużą elastyczność w kształtowaniu warunków rozstania. Warto jednak wiedzieć, jakie elementy powinno zawierać takie porozumienie, jak wpływa ono na sytuację pracownika po ustaniu zatrudnienia i jak przygotować profesjonalny wzór rozwiązania umowy za porozumieniem stron, który załatwi sprawę.

Porozumienie stron a wypowiedzenie: Poznaj fundamentalne różnice

Choć w obu przypadkach cel jest ten sam – zakończenie umowy o pracę – droga do niego jest fundamentalnie różna. Wypowiedzenie umowy o pracę to oświadczenie jednostronne. Jedna ze stron narzuca swoją wolę drugiej, co inicjuje bieg ustawowego okresu wypowiedzenia.

Natomiast rozwiązanie umowy za porozumieniem stron to dialog i konsensus. To wspólna, zgodna decyzja, która stawia na elastyczność i warunki ustalone przez obie strony, a nie na formalne terminy narzucone przez Kodeks pracy.

Tabela poniżej przedstawia najważniejsze różnice.

Cecha	Rozwiązanie za porozumieniem stron	Wypowiedzenie umowy o pracę
Kluczowy element	Zgodna wola obu stron (dialog)	Jednostronna decyzja jednej strony
Okres wypowiedzenia	Brak (chyba że strony ustalą inaczej)	Obowiązkowy, zgodny z Kodeksem pracy
Konieczność podania przyczyny	Nie	Tak (przy umowie na czas nieokreślony)
Data zakończenia umowy	Dowolna, ustalona przez obie strony	Wynikająca z długości okresu wypowiedzenia
Możliwość odwołania do sądu	Zasadniczo niemożliwe	Tak, pracownik może się odwołać

Porozumienie stron – korzyści dla pracownika i pracodawcy

Ta forma rozwiązania umowy o pracę oferuje szereg korzyści obu stronom – zarówno pracownikowi, jak i pracodawcy. Zrozumienie wzajemnych motywacji ułatwia skuteczne przeprowadzenie procesu.

Korzyści dla pracownika

1. Pojawienie się nowej oferty pracy: Porozumienie umożliwia szybkie odejście i przyjęcie nowej posady, bez konieczności oczekiwania na koniec ustawowego okresu wypowiedzenia.
2. Chęć utrzymania dobrych relacji: Zakończenie współpracy w przyjaznej atmosferze procentuje w przyszłości w postaci cennych referencji i kontaktów zawodowych.
3. Możliwość negocjacji dodatkowych warunków: Stwarza szansę na uzyskanie korzyści pozastandardowych, np. zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy przy zachowaniu wynagrodzenia.
4. Potrzeba natychmiastowego odejścia: Jest to skuteczne rozwiązanie w przypadku pracy w toksycznym środowisku lub z innych ważnych powodów osobistych.

Korzyści dla pracodawcy

1. Minimalizacja ryzyka prawnego: Skutecznie ogranicza możliwość odwołania się pracownika do sądu pracy, co jest możliwe przy wypowiedzeniu jednostronnym.
2. Wzmocnienie wizerunku pracodawcy: Buduje kulturę organizacyjną opartą na szacunku i wspiera pozytywny employer branding.
3. Zachowanie płynności operacyjnej: Pozwala na szybkie zakończenie procesu rekrutacji i zatrudnienie następcy bez zbędnych przestojów.

Przeczytaj również: Podstawy do zwolnienia pracownika – fundamenty bezpiecznej dokumentacji

Kluczowe aspekty prawne i finansowe

Elastyczność i szybkość to główne zalety rozwiązania umowy za porozumieniem stron. Warto jednak pamiętać, że ta forma wiąże się z kilkoma kluczowymi aspektami prawnymi, które wpływają na świadczenia finansowe po zakończeniu pracy.

Rozwiązanie umowy za porozumieniem stron a zasiłek dla bezrobotnych

Decydując się na porozumienie stron, pracownik musi być świadomy jego bezpośredniego wpływu na ewentualny zasiłek dla bezrobotnych. Kluczowe znaczenie ma w tym przypadku fakt, która ze stron – pracownik czy pracodawca – była inicjatorem rozstania bez ważnego powodu.

TO WAŻNE! Jak potwierdza oficjalny portal publicznych służb zatrudnienia Zielona Linia, w przypadku gdy rozwiązanie umowy za porozumieniem stron nastąpiło z inicjatywy pracownika, prawo do zasiłku dla bezrobotnych nabywa się dopiero po 90 dniach od dnia rejestracji. Okres pobierania świadczenia ulega dodatkowo skróceniu o te 90 dni.

Rozwiązanie umowy za porozumieniem stron a odprawa

Co do zasady, rozwiązanie umowy za porozumieniem stron nie rodzi po stronie pracodawcy obowiązku wypłaty odprawy. Istnieje jednak kluczowy wyjątek: jeżeli porozumienie stron zostaje zawarte z przyczyn niedotyczących pracownika (np. likwidacja stanowiska pracy), pracownik zachowuje pełne prawo do odprawy. Należy zadbać o to, aby odpowiedni zapis na ten temat znalazł się w treści dokumentu.

Rozliczenie niewykorzystanego urlopu przy porozumieniu stron

Kwestia ekwiwalentu za niewykorzystany urlop jest uregulowana jednoznacznie. Niezależnie od trybu rozwiązania umowy, a więc również w przypadku porozumienia stron, pracodawca ma bezwzględny obowiązek rozliczenia się z pracownikiem. W ostatnim dniu zatrudnienia należy wypłacić pracownikowi ekwiwalent pieniężny za każdy dzień niewykorzystanego urlopu (zarówno bieżącego, jak i zaległego).

Brak zgody pracodawcy – co dalej?

Zgoda pracodawcy na rozwiązanie umowy za porozumieniem stron nie jest jego obowiązkiem. Ponieważ ta forma wymaga zgodnej woli obu stron, pracodawca ma pełne prawo odmówić propozycji pracownika.

W takiej sytuacji proces nie dochodzi do skutku, a stosunek pracy jest kontynuowany na dotychczasowych zasadach. Jedyną opcją pozostającą wówczas pracownikowi, który chce zakończyć zatrudnienie, jest złożenie standardowego wypowiedzenia umowy o pracę i świadczenie pracy przez cały obowiązujący go okres wypowiedzenia.

Proces zawarcia porozumienia stron – krok po kroku

Krok 1: Zainicjowanie rozmowy 

Proces zazwyczaj rozpoczyna się od nieformalnej rozmowy. Strona inicjująca (najczęściej pracownik) przedstawia drugiej stronie propozycję polubownego zakończenia współpracy, badając jej otwartość na takie rozwiązanie.

Krok 2: Ustalenie warunków porozumienia 

Jeżeli obie strony wyrażą chęć współpracy, następuje etap negocjacji. Kluczowym elementem jest ustalenie daty ustania stosunku pracy. Na tym etapie można również negocjować inne warunki, takie jak np. zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy w ostatnich dniach zatrudnienia.

Krok 3: Sporządzenie dokumentu w formie pisemnej 

Mimo że prawo dopuszcza formę ustną, dla celów dowodowych absolutnie kluczowe jest przygotowanie pisemnego dokumentu. Musi on zawierać dane stron, datę zawarcia umowy, proponowaną datę jej rozwiązania oraz oświadczenie o zgodnej woli obu stron co do zakończenia współpracy.

Krok 4: Podpisanie porozumienia 

Finalnym krokiem jest złożenie podpisów przez pracownika i upoważnioną osobę po stronie pracodawcy na dwóch identycznych egzemplarzach dokumentu. Z datą ustaloną w porozumieniu stosunek pracy ustaje, a w świadectwie pracy pracodawca wskazuje jako tryb rozwiązania umowy art. 30 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy.

Rozwiązanie umowy za porozumieniem stron – WZÓR [Aktualny na 2025]

Poniżej znajduje się uniwersalny wzór wniosku, który jest zgodny z obowiązującymi przepisami.

[Miejscowość], dnia [Data]

........................................
[Imię i nazwisko pracownika]
[Adres]

........................................
[Pełna nazwa i adres pracodawcy]

WNIOSEK O ROZWIĄZANIE UMOWY O PRACĘ ZA POROZUMIENIEM STRON

Zwracam się z uprzejmą prośbą o rozwiązanie umowy o pracę zawartej w dniu [data zawarcia umowy] w [miejscowość] na stanowisku [nazwa stanowiska], na mocy porozumienia stron zgodnie z art. 30 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy.

Jako termin ustania stosunku pracy proponuję dzień [proponowana data].

Proszę o pozytywne rozpatrzenie mojej prośby.

Z poważaniem,

........................................
(Czytelny podpis pracownika)

Potwierdzenie pracodawcy:

Wyrażam zgodę na rozwiązanie powyższej umowy o pracę na mocy porozumienia stron w terminie wskazanym przez pracownika, tj. w dniu [ponownie wpisać datę].

........................................
(Data i podpis pracodawcy lub osoby upoważnionej)

Gotowy wzór do pobrania: wniosek_rozwiazanie_umowy.pdf

Podsumowanie

Rozwiązanie umowy za porozumieniem stron to znacznie więcej niż tylko sposób na szybkie zakończenie zatrudnienia. To strategiczne narzędzie, które w rękach świadomego pracownika pozwala na elastyczne kształtowanie ścieżki zawodowej i płynne przechodzenie między kolejnymi jej etapami, przy jednoczesnym zachowaniu profesjonalnych relacji.

Sukces tego procesu opiera się na otwartej komunikacji, jednak jego fundamentem prawnym i gwarancją bezpieczeństwa dla obu stron jest zawsze pisemne porozumienie, precyzyjnie określające wszystkie wspólne ustalenia.

Świadome zakończenie jednego etapu to najlepszy początek kolejnego. Sprawdź najnowsze oferty pracy na naszym portalu i znajdź swoje następne wyzwanie zawodowe.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy: Podstawa prawna dotycząca sposobów rozwiązywania umów o pracę (dostępna w Internetowym Systemie Aktów Prawnych isap.sejm.gov.pl).
2. Zielona Linia (zielonalinia.gov.pl): Oficjalny portal publicznych służb zatrudnienia z informacjami o zasadach przyznawania zasiłku dla bezrobotnych.
3. Biznes.gov.pl: Rządowy portal informacyjny dla przedsiębiorców i pracowników.